بهره‌برداری بهینه از مخازن با افزایش بهره‌وری آب: راهکار سازگاری با تغییر اقلیم آتی (مطالعه موردی: سد جره)

با توجه به اثرات تغییر اقلیم بر منابع آب، اتخاذ سیاست‌های سازگار با تغییر اقلیم به منظور کاهش معضلات اجتماعی-اقتصادی ناشی از آن و توسعه پایدار منابع آب، برای تصمیم سازان آب اجتناب ناپذیر خواهد بود. یکی از روش‌های سازگاری، افزایش بهره‌وری آب در پایین دست مخازن است که اثرات تغییر اقلیم شامل کاهش رواناب‌های ورودی به مخزن و افزایش نیاز آبی شبکه آبیاری را تعدیل خواهد کرد. در این مطالعه تأثیر بهره‌وری آب به عنوان راهکار سازگاری با تغییر اقلیم آتی در بهره‌برداری بهینه از مخزن سد جرّه مورد بررسی قرار گرفت. 15 سناریو تغییر اقلیم با استفاده از ریزمقیاس کردن خروجی مدل‌های CMIP5 برای دو دوره آتی نزدیک (2044-2020) و دور (2094-2070) تولید شد. برپایه این سناریوها میزان رواناب ورودی به مخزن و نیاز آبی پایین دست برای هر دو دوره مدل‌سازی شد. یک مدل بهینه ساز با درنظرگرفتن پارامتر ضریب بهره‌وری به منظور تعریف چهار سناریوی بهره‌وری آب در پایین دست (صفرS1-، 1/0S2-، 3/0S3- و 5/0S4-) توسعه داده شد. نتایج نشان می‌دهد که میزان جریان ورودی به مخزن تا 8/18% کاهش و میزان تقاضای آب تا 29% افزایش پیدا می‌کند. تخصیص آب به منظور جبران افزایش نیاز در دوره‌های آتی تا 7/18% نسبت به دوره پایه تحت سناریو S1 افزایش پیدا می‌کند که ممکن است اعتماد پذیری سیستم مخزن در تخصیص آب را کاهش دهد. افزایش ضریب بهره‌وری آب تا 5/0 در دوره آتی، اعتماد پذیری سیستم را تا 20% افزایش می‌دهد که منجر به کاهش معضلات اجتماعی-اقتصادی ناشی از تغییر اقلیم در منطقه خواهد شد.